Leki
Zarówno niektóre antybiotyki, jak i leki dostępne bez recepty mogą w sposób niekorzystny wpływać na skuteczność antykoncepcji hormonalnej. Wynika to z faktu, iż niektóre z nich są metabolizowane w wątrobie przez te same enzymy, co hormony.
Przyczynia się to do przyśpieszenia metabolizmu i obniżenia stężenia hormonów, co przekłada się na mniejszą skuteczność antykoncepcji i zwiększa ryzyko zajścia w ciąże. Zalicza się do nich:
- leki przeciwpadaczkowe (takie jak fenytoina, karbamazepina czy fenobarbital),
- gryzeofulwinę, antybiotyk stosowany w leczeniu grzybicy,
- ryfampicynę, antybiotyk stosowany w leczeniu gruźlicy płuc,
- leki przeciw wirusowi HIV (np. nelfinawir, rytonawir czy efawirenz),
- doustną antybiotykoterapię (np. tetracyklinę czy penicylinę).
Dlatego też, zaleca się, aby w okresie długiej antybiotykoterapii oraz, w zależności od przyjmowanej substancji, przez siedem do dwudziestu ośmiu dni od jej zakończenia, stosować dodatkową formę zabezpieczenia w postaci prezerwatywy.
Zioła
Zioła to substancje powszechnie uznawane za bezpieczne, jednak niektóre z nich mogą ograniczać skuteczność antykoncepcji hormonalnej. Zalicza się do nich tak powszechnie stosowane zioła, jak dziurawiec, dzięgiel chiński czy pluskwica groniasta.
Dziurawiec to podstawa ziołowych herbat, suplementów diety i preparatów uspokajających. Szacuje się, iż przyjmowanie preparatów, w których składzie znajduje się dziurawiec, powoduje spadek poziomu hormonów we krwi o 15 procent, co z kolei przekłada się na większe ryzyko pojawienia się owulacji. Co niezwykle istotne, wpływ dziurawca na organizm może utrzymywać się nawet do dwóch tygodni.
Z kolei dzięgiel chiński i pluskwica groniasta to zioła, które z racji tego, iż wykazują działanie estrogenne i silnie wpływają na gospodarką hormonalną organizmu, obniżają skuteczność antykoncepcji hormonalnej. Ponadto przy stosowaniu tego rodzaju antykoncepcji zaleca się również unikania ziół o charakterze przeczyszczającym, w tym przede wszystkim rzewnienia, kruszyny, senesu oraz wymiotnicy.
Witamina C
Równie niekorzystny wypływ na skuteczność antykoncepcji hormonalnej wykazuje witamina C (w dawca powyżej 1000mg) oraz sok grejpfrutowy. Przyczyniają się one do spowolnienie wątrobowego metabolizmu estrogenów, co powoduje wzrost stężenia hormonów we krwi. W efekcie, może to doprowadzić do objawów, takich jak nudności.
Należy także zaznaczyć, iż dużym błędem jest nagłe odstawienie witaminy C. Takie działanie skutkuje gwałtownym obniżeniem poziomu estrogenów we krwi, co obniża skuteczność stosowanej antykoncepcji i zwiększa ryzyko pojawienia się owulacji.
Alkohol
Zgodnie z wynikami przeprowadzonych badań i wbrew powszechnie krążącym mitom, alkohol w żaden sposób nie wpływa na skuteczność antykoncepcji hormonalnej. Należy jednak zaznaczyć, iż zbyt duża ilość spożytego alkoholu, często powoduje nudności i wymioty, co w istotny sposób osłabia lub zupełnie uniemożliwia wchłanianie tabletki antykoncepcyjnej. Ponadto należy pamiętać, że alkohol powoduje spowolnienie metabolizmu estrogenów, co sprawia, iż tabletki antykoncepcyjne wchłaniają się znacznie wolniej niż zwykle.
Jednocześnie należy wziąć pod uwagę, iż połączenie antykoncepcji hormonalnej z alkoholem ma negatywny wpływ na wątrobę. W związku z czym, przyjmując tabletki antykoncepcyjne należy, mimo wszystko, ograniczyć spożycie alkoholu. Szczególnie, że estrogeny to hormony, które spowalniają metabolizm alkoholu, w efekcie czego, połączenie antykoncepcji hormonalnej z alkoholem sprawia, iż rozkładana się on znacznie wolniej i dłużej.
Zarówno alkohol jak i tabletki antykoncepcyjne metabolizowane są przez enzymy wątrobowe, a więc obciążają ten organ. Ponadto estrogeny zawarte w pigułkach spowalniają metabolizm alkoholu dlatego kobiety stosują tę formę antykoncepcji dłużej znajdują się w stanie upojenia alkoholowego. Jednocześnie alkohol nieznacznie hamuje przyswajanie hormonów z grupy estrogenów dlatego leki zawierające te substancje po spożyciu alkoholu wchłaniają się nieco dłużej niż normalnie.
Antykoncepcja hormonalna – o czym pamiętać?
Decydując się na antykoncepcję hormonalną należy pamiętać, aby konkretny środek wybierać wyłącznie po uprzedniej konsultacji z lekarzem ginekologiem. Dany preparat należy przyjmować pod ścisłą kontrolą lekarza specjalisty.
Ponadto w przypadku, gdy przyjmowaniu środków antykoncepcyjnych towarzyszą jakiekolwiek niepokojące objawy, takie jak:
- ból i obrzmienie piersi,
- ból łydek,
- plamienie,
- mdłości,
- złe samopoczucie,
Należy skontaktować się ze swoim lekarzem ginekologiem, który stwierdzi, czy symptomy te są spowodowane przez środki antykoncepcyjne.
Co zmniejsza skuteczność antykoncepcji hormonalnej?
O ile alkohol nie wpływa na skuteczność antykoncepcji hormonalnej, istnieją inną czynniki, które wykazują takie działanie.
Są to przede wszystkim:
- antybiotyki, w tym przede wszystkim ampicylina, tetracyklina i ryfampicyna,
- leki stosowane w leczeniu padaczki, takie jak prymidon, karbamazepina, okskarbazepina, topiramat czy felbamat,
- leki stosowane w leczeniu zakażenia wirusem HIV, w tym głównie rytonawir,
- leki stosowane w leczeniu infekcji, w tym gryzeofulwina,
- preparaty zawierające ziele dziurawca.
Źródła
- http://ponton.org.pl/pl/strona/antykoncepcja-hormonalna-interakcje-z-innymi-lekami-alkoholem-i-sokiem-grejpfrutowym
- http://www.poradnikzdrowie.pl/seks/antykoncepcja/antykoncepcja-co-oslabia-skutecznosc-tabletek-antykoncepcyjnych_42439.html