Często miewasz stany euforyczne naprzemienne z depresją? Być może cierpisz na dwubiegunowe zaburzenie afektywne. Sprawdź co to oznacza.
Kilka słów o CHAD
Zaburzenie afektywne dwubiegunowe charakteryzuje nasilenie manii i depresji oraz ich naprzemienność. Choroba ta dawniej była nazywana psychozą maniakalno-depresyjną.
Nikt nie jest odporny na wahania nastroju, jednak w niektórych przypadkach mogą one przybrać formę kliniczną. Jest to dość rzadko spotykane schorzenie, bo diagnozowane u mniej więcej 1 procenta populacji.
CHAD to skrót medyczny określający chorobę afektywną dwubiegunową. Zaburzenie to najczęściej pojawia się między 15, a 19 rokiem życia. Bardzo rzadko diagnozuje się je u osób po 60 roku życia. Na przyśpieszenie pierwszego epizodu choroby ma wpływ, alkohol, substancje uzależniające oraz zaburzenia snu.
Zaburzenia dwubiegunowe najczęściej diagnozowane są u ekstrawertyków i cyklotymików. Choroba ta dość często dotyka artystów. Na dwubiegunowe zaburzenie afektywne chorował m.in. Georg Friedrich Handel, Kurt Cobain czy Mark Twain. W przeciwieństwie od zespołu depresyjnego zaburzenie to diagnozowane jest równie często u kobiet, jak i mężczyzn. Warto podkreślić również, że w badaniach nad bliźniętami wykazano związek genetyki z zapadalnością na dwubiegunowe zaburzenie afektywne.
W amerykańskiej klasyfikacji DSM-IV choroba ta widnieje pod nazwą „zaburzenia dwubiegunowe”.
Odmiany zaburzenia dwubiegunowego:
- Zaburzenie dwubiegunowe typu I
- występowanie epizodu manii naprzemiennie z depresją
- diagnozowane u ok. 0.8% populacji
- często wymaga leczenia szpitalnego
- Zaburzenie dwubiegunowe typu II
- hipomania naprzemiennie w depresją
- częściej występuję u kobiet niż u mężczyzn
- fazy hipomaniakalne nie trwają dłużej niż 2-3 tygodnie
- Depresja w cyklotymii (dystymia i hipomania)
Co to jest mania?
Stan maniakalny bądź epizod maniakalny jest rzadziej diagnozowany niż inne odmiany depresji. W dwubiegunowych zaburzeniach afektywnych zazwyczaj występuje niewielkie nasilenie manii, które zwane jest stanem hipomaniakalnym.
Okres manii jest przez niektórych chorych oceniany jako pozytywne czy twórcze wydarzenie w życiu. Dzieje się tak tylko w przypadku łagodniejszych form manii. Uznawanie manii jako przyjemnego doświadczenia przez pacjentów bardzo często zakłóca leczenie, gdyż chorzy nie chcą przestrzegać zastrzeżeń lekarskich.
W ostrzejszych epizodach mania może znacznie utrudniać społeczne funkcjonowanie chorego. Przesadna wiara we własne możliwości i nierealistyczne poczucie posiadanie szczególnych zdolności skutkuje błędnymi osądami, które mogą doprowadzić do tragedii.
Epizody maniakalne w zaburzeniu dwubiegunowym afektywnym są bardzo niebezpieczne dla pacjenta. Gotowość do podjęcia ryzykownego zachowania może prowadzić do konfliktów z prawem, utraty pracy bądź skrajnego wyczerpania organizmu.
Objawy manii:
- podwyższony nastrój
- poczucie euforii i wielkości
- niespożyta energia
- nieuzasadnione poczucie wszechmocy
- rozrzutność
- ryzykowne zachowania
- zwiększony popęd
- skłonność do irytacji
- brak potrzeby snu
- zwiększony popęd
- niemożność skupienia się na jednej sprawie
- głośna, przyśpieszona, nieprzerwana mowa
Jak wygląda epizod depresyjny w dwubiegunowym zaburzeniu afektywnym?
Przeciwieństwem manii jest depresja, która cechuje się powolnością. Stanom depresyjnym towarzyszy obniżony nastrój, głęboki smutek, poczucie pustki, anhedonia, apatia oraz zahamowanie aktywności fizycznej. W ostrych zespołach depresyjnych mogą występować urojenia nihilistyczne, kiedy to chory jest przekonany o nie istnieniu siebie.