Żywnością funkcjonalną nazywamy te produkty, które mają udowodniony i udokumentowany korzystny wpływ na funkcjonowanie organizmu człowieka (m.in. wzmacniają układ krążenia, układ pokarmowy, układ odpornościowy). Oznacza to, że regularne spożywanie takiej żywności zapobiega niektórym chorobom lub pomaga w ich leczeniu.

Żywność funkcjonalną należy traktować jako dodatek do codziennego zdrowego i urozmaiconego jadłospisu, ponieważ nie są one „lekarstwem” na wszystkie dolegliwości i choroby ale tylko dodatkiem do prawidłowej diety

Żywność funkcjonalną należy traktować jako dodatek do codziennego zdrowego i urozmaiconego jadłospisu, ponieważ nie są one „lekarstwem” na wszystkie dolegliwości i choroby ale tylko dodatkiem do prawidłowej diety

Może ona występować pod postacią tradycyjną, czyli produkty naturalnie obfitują w wartościowe składniki (witaminy, kwasy tłuszczowe, przeciwutleniacze, fitoestrogeny, błonnik), które pozytywnie wpływają na zdrowie. Żywność funkcjonalna może również być fortyfikowana (celowo wzbogacana) w powyższe substancje oraz pozbawiana składników szkodliwych, które mają negatywny wpływ na organizm (np. cholesterol).

Substancje, które występują w żywności funkcjonalnej

  • Prebiotyki – nie podlegają trawieniu w naszym przewodzie pokarmowym i w niezmienionej postaci zostają wydalone. Ich rolą jest pobudzanie do wzrostu liczby korzystnej flory bakteryjnej, która występuje w jelicie grubym. Prebiotyki, nie tylko pobudzają namnażanie korzystnych bakterii ale również zwiększają ich aktywność biologiczną. Przeciwdziała to rozwojowi schorzeń jelitowych, takich jak np.: biegunki, polipy, stany zapalne, a nawet nowotwory jelita grubego. Pomagają przy zaparciach, poprzez zwiększanie masy stolca, a także wiążą substancje szkodliwe w jelitach oraz zmniejszają poziom „złego cholesterolu” we krwi. Dodatkowo, zwiększają wchłanianie cynku, magnezu, wapnia i żelaza ze spożywanych pokarmów w codziennej diecie. Prebiotyki to np.: inulina, celuloza, gumy, śluzy, pektyny, błonnik pokarmowy. Składniki te możemy naturalnie znaleźć w warzywach (cykoria, czosnek, cebula, pory, szalotka, szparagi, szpinak, nasiona roślin strączkowych), ale także mogą być one celowo dodawane do pieczywa, płatków, Müsli, jogurtów, kefirów.
  • Probiotyki – to produkty, które zawierają żywe kultury bakterii fermentacji mlekowej. Wzmacniają oraz przywracają homeostazę (równowagę) organizmu i układu immunologicznego. Poprawiają także pracę układu pokarmowego, co jest szczególnie ważne przy antybiotykoterapii. Zazwyczaj są to szczepy bakterii: Lactobacillus acidophilus, Lactobacillus casei, Lactobacillus rhamnosus, Lactobacillus plantarum oraz Bifidobacterium bifidum. Aby produkt był zaliczany do żywności funkcjonalnej, jego liczba bakterii musi wynosić minimum 1 mln/g produktu. Wówczas, na opakowaniu widnieje napis „produkt probiotyczny” lub „bio-„. Na etykiecie natomiast, producent ma obowiązek podać, jakie szczepy bakterii zawiera jego produkt spożywczy. Zazwyczaj wzbogacane o bakterie probiotyczne są kefiry, maślanki lub jogurty.
  • Synbiotyki – połączenie prebiotyku i probiotyku.
  • Sterole i stanole roślinne – substancje te, pomagają obniżyć poziom cholesterolu całkowitego we krwi oraz cholesterolu o niskiej gęstości (LDL), który powoduje miażdżycę tętnic oraz choroby układu krążenia w tym zawał serca. Najczęściej wzbogacane o te substancje są margaryny, mleko, serki lub jogurty. Udowodniono, że spożywanie steroli i stanoli w ilości 3g dziennie pomaga zapobiegać chorobom układu sercowo-naczyniowego.
  • Kwasy omega-3 – wspomagają funkcjonowanie systemu nerwowego, pracę mózgu oraz zapobiegają zwyrodnieniu plamki żółtej. Dodatkowo obniżają poziom trójglicerydów we krwi, a także przeciwdziałają powstawaniu zatorów i zakrzepów. Są one niezbędne dla naszego zdrowia, ponieważ organizm nie ma zdolności ich sam syntetyzować, dlatego należy je dostarczyć z pożywieniem. Zazwyczaj, tymi kwasami wzbogacane są jaja, margaryny i oleje.
  • Witaminy antyoksydacyjne – zaliczamy do nich witaminy A, E i C. Zapobiegają szkodliwemu działaniu wolnych rodników, które mogą powodować choroby nowotworowe, schorzenia kostno-stawowe oraz choroby układu krążenia. Witaminy antyoksydacyjne dodawane są do soków owocowych i warzywnych, płatków śniadaniowych oraz margaryn.

Obligatoryjne wzbogacanie żywności

Wzbogacanie żywności w Polsce, określają przepisy i stanowi to część polityki żywieniowej i zdrowotnej w kraju. Zadaniem tego procesu jest eliminacja występowania niedoborów w społeczeństwie, które zostały stwierdzone w badaniach. Te działania to np.: jodowanie soli kuchennej lub dodawanie do margaryn witamin A i D.

Żywność funkcjonalną należy traktować jako dodatek do codziennego zdrowego i urozmaiconego jadłospisu, ponieważ nie są one „lekarstwem” na wszystkie dolegliwości i choroby ale tylko dodatkiem do prawidłowej diety.

Jak zaoszczędzić na zdrowej żywności?

Kupuj naturalne marki

Większość sieci sklepów spożywczych sprzedaje dziś naturalne produkty pod swoimi szyldami, a część z nich oferuje nawet oddzielną linię certyfikowanego, naturalnego, ekologicznego jedzenia. Te towary sprzedawane pod prywatnymi szyldami są zazwyczaj tańsze, od ich markowych odpowiedników. Ten sam sklep sprzedaje naturalną fasolę pod własną (mniej znaną) marką o kilkanaście procent taniej, od nieekologicznej, sprzedawanej przez znaną markę. Tak samo jest z ekologicznymi jajkami – tańszymi, od takich samych jajek sprzedawanych przez znanego producenta.

Zmień mięsne proporcje

Jeśli jesz mięso, pamiętaj, że jedna porcja to około 4 uncje (nieco ponad 10dkg) mięsa surowego, co oznacza, że pół kilograma mięsa powinno wystarczyć na około 4 posiłki. Redukując zbyt duże porcje mięsa do wielkości zalecanych, podnosząc jednocześnie spożycie warzyw, może być dobrym sposobem na zredukowanie kosztów jedzenia. Przykładowo, redukując porcję piersi z kurczaka, z 6 uncji (ok 175g) do 3 uncji (ok 90g), oraz dodając jedną czwartą brokuły, oszczędza się około $1, które można przeznaczyć na deserek po posiłku.

Wiele zdrowych produktów sprzedawanych jest jako produkty ważone

Wiele zdrowych produktów sprzedawanych jest jako produkty ważone

Kupuj produkty ważone

Wiele zdrowych produktów sprzedawanych jest jako produkty ważone, w tym także dziki ryż, owies, fasole, orzechy i suszone owoce. Kupując te produkty na wagę, oszczędzasz na opakowaniach. Ponadto, kupując na wagę, możesz kupić dokładnie tyle danego produktu, ile potrzebujesz.

Dołącz do ruchu Zrób To Sam

Jeśli regularnie jesz chleb, inwestycja w maszynkę do robienia chleba może być bardzo mądra i długoterminowo pozwoli zredukować koszty. Taka maszynka pozwoli Ci na wypieczenie 3 bochenków chleba z jednego opakowania mąki zbożowej, za około 2 złote za kilogram, w porównaniu do kupienia jednego bochenka za około 3 złote za bochenek. Widzisz oszczędności? Do tego, możesz przygotować w pełni naturalny chleb, bez konserwantów, czy niechcianych dodatków. Przygotowane ciasto możesz także zamrozić, zapobiegając tym samym jego zmarnowaniu się.

Odwiedzaj lokalny rynek

W sezonie, produkty z lokalnych gospodarstw są łatwo dostępne, ponieważ jest ich wtedy zatrzęsienie. Dzieje się tak zazwyczaj w szczytowym sezonie, także z powodu ich własności odżywczych i smaku, więc jeśli możesz, weź je pod uwagę. Jeśli kupisz więcej, niż potrzebujesz, zamroź to, czego nie zużyjesz, lub podziel się z przyjacielem, czy sąsiadami. Jeśli nie wiesz, gdzie można w okolicy kupić takie produkty, czy nie wiesz, gdzie organizowane będą jarmarki zdrowej żywności, odwiedź lokalny serwis ogłoszeń, bądź wejdź na lokalne, tematyczne forum.

W sezonie, produkty z lokalnych gospodarstw są łatwo dostępne, ponieważ jest ich wtedy zatrzęsienie.

W sezonie, produkty z lokalnych gospodarstw są łatwo dostępne, ponieważ jest ich wtedy zatrzęsienie.

Załaduj swoją zamrażarkę

Sezon na świeże wiśnie osiąga swój szczyt latem, jednak można je bez problemu zamrozić. Zamrożone produkty są tak bogate w poszczególne składniki odżywcze, jak świeże, bo mrożenie zachowuje składniki odżywcze. Możesz miksować mrożone owoce, przygotowując smoothies, lub podgrzewać je w rondlu z przyprawami, używać jako sos do owsianki, albo wstawić mrożonkę do lodówki, odmrozić ją i jeść potem na zimno. Mrożone warzywa są uniwersalne. Możesz je gotować na parze, dusić w piekarniku, czy nawet piec (kiełki brukselek są moimi ulubionymi), albo dodawać do przepisów, takich, jak zupy-kremy, czy zwykłe zupy.

Co to jest żywność funkcjonalna?, 5.0 out of 5 based on 1 rating

Informacje o artykule
Kategorie:

Wyraź swoją opinię o tym artykule
BEZWARTOŚCIOWYPOMÓGŁ MI +1 (1)