Pojęcie wypalenia zawodowego zostało wprowadzone do literatury naukowej przez psychoanalityka Herberta Freudenberga oraz psychologa społecznego Christinę Maslach. Jedna z definicja zaproponowana przez wyżej wymienionych autorów, przedstawia wypalenie zawodowe jako: „stan fizycznego i psychicznego wyczerpania, który powstaje w wyniku działania długotrwałych negatywnych uczuć, rozwijających się w pracy i w obrazie własnym człowieka”.
Marnotrawstwo sił, energii, umiejętności
Christina Maslach w swoich pracach, wypalenie zawodowe przedstawia również jako: „marnotrawstwo sił, energii, umiejętności i przygotowania zawodowego pracownika […], jest stopniowo zachodzącym procesem utraty, podczas którego brak dopasowania między potrzebami osoby a wymaganiami związanymi z wykonywaną pracą staje się coraz większy”.
Stres występujący w miejscu pracy na skutek przepracowania
Zwięzła definicja zaproponowana przez D.P. Schultza, przedstawia wypalenie zawodowe jako stres występujący w miejscu pracy na skutek przepracowania. Według E. Aronsona „wypalenie jest stanem fizycznym, emocjonalnego i psychicznego wyczerpania, powodowanego przez długotrwałe zaangażowanie w sytuacje, które są obciążające pod względem emocjonalnym”. Warta uwagi jest również definicja zaproponowana przez H. Sęk, która w sposób jasny i klarowny dokonała charakterystyki zjawiska, przedstawiając je jako stan, gdy: „praca przestaje być satysfakcjonująca, pracownik całkowicie przestaje rozwijać się zawodowo, ma poczucie ciągłego przepracowania oraz niezadowolenia z wykonywanych obowiązków, nawet wówczas, gdy niegdyś sprawiały mu one przyjemność”.
Chroniczny, przedłużający się stres
Ostatnią definicją, która zostanie przytoczona w tej pracy jest ta autorstwa Chernissa, według którego wypalenie zawodowe to: „chroniczny, przedłużający się stres, gdzie wymagania stawiane w miejscu pracy wyczerpują i przekraczają możliwości indywidualnych zasobów”.Cechy i fazy wypalenia zawodowego zostaną przedstawione w późniejszej części pracy, dlatego w tym miejscu odstępuje się od ich charakterystyki. Bardzo często w języku potocznym, spotkać się można z następującymi określeniami „zabieganie”, „brak właściwego dystansu do pracy” czy „przemęczenie pracą”.
Powyżej przedstawione sformułowania nie są synonimami wypalenia zawodowego, jednak niezwykle często powyższe zjawiska zwracają uwagę na powstający problem i proces, którego rezultatem może, choć wcale nie musi, być wypalenie zawodowe.
ICD-10
Wypalenie zawodowe chociaż, nie jest uznane za chorobę zawodową, ciągle pozostaje rozległym tematem rozważań badaczy. Sam fakt, iż w Międzynarodowej Klasyfikacja Chorób ICD-10, wypalenie zawodowe zostało wpisane do „czynników wpływających na stan zdrowia i kontakt ze służbą zdrowia – Z73.0” pokazuje, iż w żadnym wypadku nie można bagatelizować owego zjawiska.
Źródło
Powyższy tekst pochodzi z pracy magisterskiej studentki Uniwersytetu Rzeszowskiego.
