Katenoidy to olbrzymia grupa związków organicznych nadająca przepiękne zabarwienie roślinom, a także niektórym zwierzętom. Do tej pory opisano i scharakteryzowano około 6oo substancji należących do tej kategorii. Z czego 60 jest składnikami codziennej diety człowieka, gdyż wchodzi w skład owoców i warzyw.

Produkty bogate w karetonoidy

Najwięcej związków należących do tej grupy można znaleźć w czerwonych, pomarańczowych, żółtych, a także ciemnozielonych warzywach i owocach tj.:

  • marchewka
  • dynia
  • bataty
  • morele
  • pomidory
  • truskawki
  • czereśnie
  • papryka zwłaszcza czerwona
  • natka pietruszki
  • szpinak
  • brokuły
  • jarmuż
  • algi
  • żółtka jajek
  • mleko

Niektóre karotenoidy są także barwnikami spożywczymi dodawanymi do jogurtów, sosów, batoników i wielu innych gotowych produktów:

  • flawoksantyna (E161a )
  • luteina (E161b)
  • kryptoksantyna (E161c)
  • rubiksantyna (E161d)
  • wiolaksantyna (E161e)
  • rodoksantyna (E161f)
  • kantaksantyna (E161g)
  • zeaksantyna (E161h)
  • cytranaksantyna (E161i)
  • astaksantyna (E161j)
  • karoteoidy (E160)

Pogromcy wolnych rodników

Karotenoidy mają udowodnione właściwości antyoksydacyjne, chronią komórki organizmu przed niekorzystnym działaniem wolnych rodników. Są znacznie lepszymi zmiataczami reaktywnych form tlenu niż inne przeciwutleniacze takie jak witamina E czy witamina C. Dzięki temu opóźniają procesy starzenia się komórek, co łatwo zauważyć obserwując skórę osób spożywających duże ilości produktów zawierających karotenoidy. Zapobiegają także powstawaniu mutacji w cząsteczkach DNA, co ma niebywałe znaczenie w profilaktyce i terapii nowotworów. Likopenem jest powszechnie stosowany w zapobieganiu występowania raka prostaty, szyjki macicy i nowotworów układu pokarmowego. Luteina i α-karoten zmniejszają ryzyko powstawania nowotworów płuc, dlatego powinny być podstawowym składnikiem diety palaczy. β- karoten chroni skórę przed szkodliwym działaniem promieniowania ultrafioletowego mogącym powodować zmiany czerniakowe, a jego dobroczynne właściwości potwierdzono również u pacjentów chorujących na porfirię.

Obrońcy serca

Likopen oraz niektóre inne karotenoidy ma działanie antyagregacyjne dzięki czemu zapobiega powstawaniu skrzepów, ogranicza także rozwój miażdżycy. Karotenoidy obniżają również stężenie złego cholesterolu we krwi. Osoby, które preferują dietę bogatą w karotenoidy znacznie rzadziej zapadają na choroby serca i inne dolegliwości układu krwionośnego.

Prekursorzy witaminy A

Karotenoidy zwłaszcza kryptoksantyna, α-karoten i β- karoten przekształcane są w przewodzie pokarmowym w retinol czyli witaminę A. Dzięki temu odgrywają znaczącą rolę we wzroście komórek, ochronie ich błon przed działaniem czynników zewnętrznych, a także podnoszą ogólną odporność organizmu. Spożywanie naturalnych karotenów jest najbezpieczniejszą formą suplementacji  prekursorami retinolu, gdyż jedynie niewielka dawka tych substancji jest wchłaniana i magazynowana w wątrobie i tkance tłuszczowej, więc bardzo trudno je przedawkować w przeciwieństwie syntetycznej witaminy A.

Strażnicy dobrego wzroku

Luteina oraz retinol wytworzony na bazie kretonów są substancjami korzystnie wpływającymi na wzrok. Preparaty zawierające luteinę mają działanie antyoksydacyjne, neutralizują wolne rodniki dostające się do delikatnych struktur oka. Wykazują się również silnym działaniem ochronnym na komórki wzrokowe budujące plamkę żółtą, zmniejszają ryzyko wystąpienia jaskry. Luteina jest również lekiem stosowanym w leczeniu retinopatii cukrzycowej. Karotenoidy i witamina A zapobiegają także występowaniu kurzej ślepoty czyli trudnościom widzenia o zmierzchu i w ciemności.

Poprawiacze nastroju

Amerykańscy naukowcy przeprowadzili badani, które pokazały, że osoby spożywające duże ilości warzyw i owoców bogatych w karotenoidy są bardziej zadowolone z życia, mają lepsze nastawienie do świata i lepszy humor. Nie wyjaśniono jeszcze mechanizmu w jaki sposób karotenoidy wpływają na poprawę nastroju. Jednak wykonane analizy pozwalają mieć nadzieje, że świat nauki jest na dobrej drodze, by poznać kolejny lek na depresję. Tymczasem w długie jesienne wieczory, gdy dopada nas chandra warto sięgnąć po smaczny czerwony owoc lub chrupiącą marchewkę.

Karotenoidy najlepiej przyswajalne są w postaci naturalnej jako składnik owoców i warzyw. Wszyscy powinni pamiętać by zjadać ich jak najwięcej. Osoby starsze, mające problemy ze wzrokiem, palacze, a także ludzie narażenie na choroby serca i nowotwory mogą dodatkowo stosować suplementy diety zawierające w swym składzie te dobroczynne substancje.

Przykładowe preparaty zawierające karotenoidy

  • Vitrum Senior z likopenem
  • Vitotal dla Mężczyzn
  • Normatabs
  • Oenobiol Słońce intensywne nawilżanie
  • Oenobiol Zmarszczki Q10
  • Phyto Bronz
  • Regital
  • Vitalia Faminal
  • Vitalia Urostat
  • A-Z Vision
  • Bioluteina
  • Borówka z luteiną A+E
  • Centrum kompletne od A do Z
  • Lutezan
  • Maxivision
  • Astaxin
  • Belissa
  • Beta Karoten
  • Falvit Mama
  • Immunactif

Informacje o artykule
Kategorie:

Wyraź swoją opinię o tym artykule
BEZWARTOŚCIOWYPOMÓGŁ MI 0 (2)