+28 (30)
Dolegliwość ta wywoływana jest przez infekcje wirusowe, bakteryjne, grzybicze, a także alergeny i stany zapalne tworzące się obrębie nieleczonych zębów. Przyczyną zapalenia zatok mogą być również polipy i torbiele tworzące się w ich obrębie. Schorzenie to najczęściej występuje u osób, które mają skrzywioną przegrodę nosową, powiększone migdałki oraz u alergików i astmatyków.
Leczenie farmakologiczne
Zapalenia zatok nie wolno lekceważyć, nie leczone prowadzi do wielu groźnych powikłań. Dlatego warto skonsultować się z lekarzem nawet jeśli objawy chorobowe ustąpią samoistnie. W farmakoterapii infekcji zatok stosowane są następujące grupy leków:
- Antybiotyki, które pomagają zwalczyć bakterie wywołujące objawy zapalne, najczęściej ordynowane są preparaty zawierające w swym składzie amoksycylinę, lub jej połączenie z kwasem klawulonowym, a także klindamecynę, cefaklor, cefuroksym lub metronidazol. Zalecane jest, by antybiotykoterapia trwała co najmniej 10 dni optymalnie 14 lub więcej dni, gdyż wtedy przynosi najlepsze rezultaty i zmniejsza prawdopodobieństwo wystąpienia nawrotów choroby.
- Preparaty obkurczające błonę śluzową wyścielającą jamę nosową i zatoki. Leki te zapobiegają powstawaniu wydzieliny zalegającej w górnych drogach oddechowych. Najczęściej stosowane są sympatykomimetyki takie jak pseudoefedryna i efedryna oraz leki adrenomimetyczne: oksymetazolina, ksylometazolina, nafazolina, fenylefryna.
- Glikokortykosteroidy donosowe działające miejscowo, które mają właściwości przeciwzapalne i przeciwalergiczne. W terapii zapalenia zatok skuteczne są: beklometazon, budezonid, futykonazol, mometazon
- Leki mukolityczne, których zadaniem jest rozrzedzanie powstającej wydzieliny np. ambroksol i bromheksyna
- Preparaty działające przeciwgorączkowo, przeciwbólowo i/lub przeciwzapalne najczęściej stosowane to paracetamol i ibuprofen
Metody wspomagające
Podstawową rzeczą w leczeniu infekcji zatok jest picie dużej ilości płynów, najlepiej wody mineralnej. Dostarczona do ustroju woda nie tylko nawodni organizm, ale jest również niezbędna w trakcie przyjmowania leków mukolitycznych – upłynniających wydzielinę zalegającą w nosie i zatokach. Można również pić ziołowe napary przygotowane z kwiatów bzu czarnego, lipy, dzikiej róży, a także herbatki z sokiem malinowym lub miodem. Pomagają nie tylko w pokonaniu infekcji, ale także podnoszą ogólną odporność organizmu.
Osoby cierpiące na schorzenia zatok powinny pamiętać o nawilżaniu powietrza w pomieszczeniach, w których przebywają, ponieważ wilgotne powietrze przyśpieszy regenerację błony śluzowej nosa i zatok. Doskonale sprawdzają się tradycyjne lub elektryczne nawilżacze lub miseczki z wodą postawione obok łóżka. Do parujące wody warto dodać kilka kropel olejku eterycznego(sosnowego, eukaliptusowego) lub gotowej mieszanki olejków, która udrożni zatkany nos.
W udrażnianiu zatok sprawdzają się również inhalacje solankowe wykonywane nawet trzy raz dziennie. W litrze gorącej wody należy rozpuścić 10 łyżek soli kuchennej i wdychać unoszącą się parę przez pięć minut. Dla lepszego efektu można dodać kilka kropel olejku miętowego mającego działanie odkażające.
Ulgę w schorzeniach zatok przynoszą ciepłe okłady przykładane w okolicach czoła i nasady nosa. Można wykonać je za pomocą nagrzanego ręcznika lub woreczka wypełnionego solą albo piaskiem. Doskonale do tego celu nadają się również żelowe kompresy podgrzewane w ciepłej wodzie. Zbawiennie na zatoki wpływają też naświetlania lampami leczniczymi typu sollux.
Bardzo dobrym pomysłem są ciepłe kąpiele z użyciem olejków eterycznych, które pomogą w udrożnieniu nosa i oczyszczeniu dróg oddechowych. Do wanny z ciepłą wodą trzeba wlać kilka kropel olejku np. miętowego lub eukaliptusowego może to być również kompozycja olejkowa. W rozgrzewającej kąpieli najlepiej spędzi około 10 minut. Osoby chorujące na nadciśnienie powinny kąpiele zastąpić inhalacjami, by nie nasilić dolegliwości ze strony układu krążenia.
W czasie leczenia stanów zapalnych zatok należy pamiętać o oczyszczaniu jamy nosowej z zalegającej w niej wydzieliny. Do tego celu przydadzą się roztwory z soli morskiej i lub soli fizjologicznej dostępne w postaci aerozoli. Po każdorazowym zapryskaniu nosa należy go dokładnie wydmuchać.
Leczenie operacyjne
W przypadku częstych nawracających stanów zapalnych zatok lekarze zalecają przeprowadzenia leczenia chirurgicznego polegającego na udrażnianiu zatkanych zatok oraz ewentualnym usuwaniu błony śluzowej wyścielającej ich wnętrze. Wcześniej wykonywane były inwazyjne zabiegi chirurgiczne polegające na drenażu zatok niekoniecznie w miejscu ich naturalnego połączenia z jamą nosową. Zabiegi te wiązały się z długą rekonwalescencją pacjentów, a pozostałością po nich były brzydkie blizny. Obecnie odchodzi się już od tych radykalnych metod na rzecz małoinwazyjnych zabiegów wykonywanych przy pomocy endoskopów. Pozwalają one na udrażnianie zatok w miejscu ich połączenia z jamą nosową, charakteryzują się też mniejszą liczbą powikłań i znacznym skróceniem czasu rekonwalescencji.
Przykładowe leki stosowane w leczeniu zapalenia zatok opisane w tekście
Antybiotyki:
- Amoksycylina (Amotaks, Amotaks Dis, Duomox, Hiconcil, Ospamox)
- Amoksycylina + kwas klawulonowy (Amoksiklav, Quicktab, Augmentin, Forcid , Taromentin)
- Klindamycyna (Clindacin, Clindamycin-MIP 600, Dalacin C, Klimicin)
- Metronidazol (Metronidazol Polpharma)
- Cefaklor ( Ceclor, Cefor, Vercef)
- Cefuroksym (Bioracef, Ceroxim, Novocef, Xorimax, Zamur, Zinnat, Zinoxx)
Obkurczające śluzówkę:
- Pseudoefedryna (Apselan, Sudafed)
- Efedryna (Efrinol)
- Oksymetazolina (Afrin, Nasivin, Nosox, Oxalin Vicks Sinex Aloes i Eukaliptus )
- Ksylometazolina (Nasorin, Otrivin, Sudafed XyloSpray, Xylogel, Xylorin)
- Nafazolina (Rhinzazin)
- Fentlefryna (Envil Katar, Kato Nasal Spray, Otrivin Allergy)
Glikokortykosteroidy:
- Beklometazon (Beclonasal Aqua, Cortare,Fostex)
- Budezonid (Buderhin, Budesonide Easyhaler, Budiair , Miflonide, Nebbud, Pulmicort, Rhinocort, Ribuspir, Tafen Nasal)
- Flutykazon (Avamys)
- Mometazon (Asmanex Twisthaler, Nasomatin,Nasoxen)
Mukolityki:
- Ambroksol (Ambroksol Takeda, Ambrosan, Ambrosol PLIVA, Ambrotaxer, Deflegmin, Entus, Envil kaszel, Flavamed, Mucoangin, Mucosolvan, Tussal Expectorans
- Bromheksyna (Flegamina)
Przeciwbólowe:
- Paracetamol (Apap ,Calpol, Efferalgan, Panadol )
- Ibuprofen (Brufen, Ibalgin, Ibufen D, Nurofen)
Preparaty do oczyszczania jamy nosowej:
- Marimer
- Sterimar
- Disnemar
- NaseFrida
- Afrin Pure Sea
- Physiomer Baby
