0 (2)
Żałoba dziś
Żałoba jest jednym z istotniejszych kryzysów w życiu człowieka, również w przypadku, gdy spodziewamy się odejścia bliskiego, np. w przypadku chorych terminalnie. Proces żałoby jest w dużej mierze uwarunkowany kulturowo. Dorastając poznajemy nie tylko ceremoniał żałoby, ale także uczymy się, jakie emocje należy uzewnętrzniać po stracie bliskiej osoby.
Przeżywanie żałoby zależy od indywidualnych cech osobowości oraz realiów epoki. Współcześnie ceremonie żałobne zostały bardzo okrojone, praktycznie zanikł społeczny rytuał żałoby i wspólne przeżywanie smutków. Można przypuszczać, że dzieje się tak, dlatego że współczesny człowiek wychowany w kulcie zdrowia i piękna, chce uciec od słabości i nieuchronności losu, spychając śmierć w kąt. Od dziecka wiemy, że na pogrzebach wypada płakać, zaś na stypie należy przybrać kamienną twarz.
Przeżywanie żałoby zależy od indywidualnych cech osobowości oraz realiów epoki
Według Anny Dodziuk przyczyna takiego zachowania tkwi w uwarunkowaniach:
- emocjonalnych,
- obyczajowych,
- historycznych.
W opinii psychoterapeutki zetknięcie się z czyimś żalem po stracie może obudzić w nas własne stłumione uczucia, związane z odejściem bliskiej osoby. W takich sytuacjach najczęściej unikamy kontaktu z osobami pogrążonymi w żałobie, gdyż obawiamy się, że i nam udzieli się jej nastrój. Ponadto nie zostaliśmy nauczeni, jak konstruktywnie pomóc osobie w żałobie.
Co ciekawe przed II wojną światową pełną żałobę nosiły tylko osoby, które było stać na specjalny strój żałobny. Obecnie nie wypada przyjść na pogrzeb w ubraniach o jaskrawych kolorach. W Polsce w dobrym guście jest nosić ubrania w ciemnych kolorach przez cały czas trwania żałoby oraz nie uczestniczyć w hucznych imprezach.
Co to jest żałoba?
Dorot Kubacka-Jasiecka – psycholog kliniczny – uważa, że żałoba „jest procesem trwającym w czasie, którego istotą pozostaje zmaganie się z bólem i cierpieniem po stracie bliskiej osoby”. Określenie żałoba często jest kojarzone ze stanem emocjonalnym i fizycznym po śmierci osoby żyjącej. Zazwyczaj osoby pogrążone w żałobie skarżą się złe samopoczucie. Mimo iż żałoba może spełniać wszystkie objawy choroby – nie jest nią. Bez wątpienia żałoba w rodzinie jest doświadczeniem trudnym i bolesnym, którego nie da się ominąć. Niesie ze sobą trudne zadanie, jakim jest pogodzenie się z tym, co nieuchronne i niezmienne oraz powrót do prawidłowego, zdrowego funkcjonowania.
Początkowo ból po stracie członka rodziny wydaje się tak intensywny, że trudno osieroconemu wyobrazić sobie by kiedykolwiek uległ zmianie. Dopiero po upływie określonego czasu jesteśmy w stanie wrócić do swoich normalnych zajęć. Sposoby przeżywania straty w dużej mierze zależą od tego, kim była dla nas osoba zmarła. W literaturze można odnaleźć wiele rodzajów strat, m.in.: śmierć współmałżonka, dziecka, ulubionego zwierzęcia domowego czy utrata bliskiej osoby w dzieciństwie. Nie ulega jednak wątpliwości, że najbardziej cierpimy, kiedy umiera ktoś z członków naszej rodziny.
Początkowo ból po stracie członka rodziny wydaje się tak intensywny, że trudno osieroconemu wyobrazić sobie by kiedykolwiek uległ zmianie.
Reakcje żałobne ujawnione są pod różnymi objawami oraz mogą występować również u zwierząt. W trakcie trwania żałoby ludzie przeżywają negatywne emocje, takie jak: żal, smutek, lęk, poczucie winy, a nawet gniew.
U niektórych pojawiają się objawy wegetatywne m.in.:
- zwiększone napięcie mięśniowe,
- suchość w ustach,
- kołatanie serca.
Od pewnego czasu zwraca się dużą uwagę na objawy somatyczne u pacjentów leżących na oddziałach geriatrycznych, po stracie współmałżonka. Jest to najbardziej druzgocąca strata, która nasila schorzenia pacjenta. Dość często u osób pogrążonych w żałobie obserwuje się zaburzenia zachowania, ponieważ żałoba narusza poczucie tożsamości człowieka.
