Zdarza się, że podejrzewana jest niepłodność. Z tym pojęciem ma się do czynienia wówczas, gdy kobieta mimo regularnego współżycia bez stosowania jakichkolwiek metod antykoncepcji, około roku, nie zaszła w ciążę. Przyczyny mogą być różne i dotyczą zarówno kobiet jak i mężczyzn.
Diagnoza przyczyn niepłodności
Istotną sprawą jest właściwa diagnoza niepłodności. Przyczyn tego stanu rzeczy może być wiele i nie zawsze lekarze są w stanie znaleźć ich źródło. Problem może tkwić w działaniu układów organizmu lub też zaburzonej gospodarce hormonalnej.
W diagnozowaniu niepłodności ważny jest wywiad lekarski dotyczący przebytych chorób, zdrowia partnerów, ich pożycia oraz prób zajścia w ciążę. Te informacje mogą być istotne w celu podjęcia leczenie czy też przeprowadzenia konkretnych badań.
Niezbędne badania
Pierwszym specjalistą, z którym powinna skontaktować się kobieta, powinien być ginekolog. Lekarz obserwuje narządy rozrodcze w celu określenia np. wad czy stanów zapalnych, położenia i wielkości macicy. Wykonuje on cytologię, pobiera materiał do analizy bakteriologicznej.
Bardzo ważnymi badaniami, które pomogą w ustaleniu przyczyn niepłodności są:
- badanie ultrasonograficzne (USG),
- histerosalpingografia (HSG),
- histeroskopia.
Dzięki tym badaniom można ustalić, czy występują jakieś nieprawidłowości np. w budowie czy funkcjonowaniu jajników i jajowodów. Bardzo ważne jest ustalenie drożności jajowodów. Przy monitorowaniu pracy jajników bardzo przydatne jest USG.
Określenie gospodarki hormonalnej organizmu
Hormony odgrywają bardzo ważną rolę w organizmie człowieka. Niewłaściwa gospodarka hormonalna często jest przyczyną niepłodności.
Tak więc istotne jest wykrycie tej sytuacji i podjęcie odpowiedniego leczenia. W diagnostyce niepłodności wykonuje się następujące badania hormonalne:
- określa się poziom hormonu FSH, LH,
- prolaktyny,
- steroidów płciowych tj. estradiolu, progesteronu, testosteronu,
- hormonów tarczycy.
Oznaczenie poziomu hormonu FSH
Hormon FSH, który jest wytwarzany przez przysadkę mózgową ma istotny wpływ na układ rozrodczy mężczyzn i kobiet. Z badania można dowiedzieć się o niewydolności przysadki mózgowej i podwzgórza oraz o zespole policystycznych jajników. Badania FSH ma na celu określenie przyczyn niepłodności u kobiet i mężczyzn, nieregularności okresu.
Przy określeniu poziomu FSH zazwyczaj wykonuje się inne badania np. badanie poziomu hormonu LH, estradiolu czy też testosteronu oraz stężenia progesteronu. U mężczyzn badanie poziomu hormonu FSH wiąże się z określeniem czym spowodowana jest niska ilość plemników.
Określenie poziomu hormonów męskich oraz tarczycy
Poziom androgenów ma istotne znaczenie dla płodności kobiet. Nadmiar hormonów męskich u kobiet może powodować zaburzenia w miesiączkowaniu i może być przyczyną bezpłodności. Zaburzenia w miesiączkowaniu mogą być spowodowane również przez nieprawidłowe wydzielanie prolaktyny.
Należy takie dolegliwości leczyć. Istotne znaczenie na płodność człowieka mają również hormony tarczycy. W tym przypadku określa się poziom tyroksyny, trójjodotyroniny, tyreotropinę. W sytuacji, gdy trudności z zajściem w ciążę związane są z chorobami tarczycy, endokrynolog wprowadza odpowiednią terapię hormonalną, która zazwyczaj daje dobre efekty.
Wpływ genetyki na niepłodność
Badania genetyczne również związane są z diagnozowaniem niepłodności. Tutaj oceniane są chromosomy kobiety i mężczyzny. Niepłodność może być efektem mutacji genetycznej, chromosomowej.
Niektórymi oznakami niepłodności o podłożu genetycznym mogą być: nawykowe poronienia, niewydolność jajników, obecność wad wrodzonych, zbyt wczesne ustanie czynności jajników. U mężczyzn najczęściej przejawia się ona poprzez: zbyt małą ilość plemników w ejakulacie, lub ich całkowity brak, zaburzenia produkcji plemników.