Jakie są fakty i mity o ADHD?

Uważa się, że ADHD występuje u 4-8% dzieci w wieku wczesnoszkolnym (6–9 lat), głównie chłopców, niezależnie od rasy i kultury. Poniżej zostaną przedstawiona najważniejsze fakty i mity na temat tego schorzenia.

Najważniejsze fakty:

1. Zespół Nadpobudliwości Psychoruchowej po raz pierwszy został opisany w roku 1845 przez Heinricha Hoffmana. Nie jest więc on wymysłem ani trendem nowoczesnych czasów jak uważają niektórzy. Prawdą jest, że ADHD jest diagnozowane coraz częściej , jednak nie wynika to z panującej mody, a z wzrostu świadomości dotyczącej tego zaburzenia.
2. Objawy ADHD, dotyczą trzech sfer funkcjonowania dziecka: poznawczej, emocjonalnej i ruchowej. Biorąc zatem pod uwagę płaszczyzny, których dotyka ADHD, wyróżnia się główne objawy osiowe: zaburzenia koncentracji uwagi, nadruchliwość oraz impulsywność.
3. Z przeprowadzonych badań wynika, że Zespół Nadpobudliwości Psychoruchowej częściej  występuje u chłopców niż u dziewczynek. Jest to wynikiem innego- specyficznego funkcjonowania układu nerwowego. Również objawy występujące u dziewczynek, różnią się od tych jakie cechują chłopców.
4. Znaczna cześć osób u których zostało zdiagnozowane ADHD „wyrasta” z zaburzenia. Są jednak takie osoby, które zostają nadpobudliwe do końca życia. Dorośli z ADHD, postrzegają świat przez pryzmat: tak lub nie; czarne lub białe itp. Działają na konkretach. Często podejmują ryzykowne zachowania- i nawet jeśli przynoszą one straty, nie działają na nich odstraszająco ani nie zmniejszają w nich mobilizacji.
5. ADHD, to zaburzenie, które daje swoje objawy wszędzie. Jeżeli dziecko rozrabia w szkole, nie może skupić swojej uwagi na lekcji, łatwo się rozprasza, ale w domu jest spokojne, grzeczne, potrafi godzinami oglądać bajki- to z pewnością przyczyn jego zachowania nie należy doszukiwać się w ADHD. Ta sama zasada dotyczy zachowania w sklepie czy w parku.
6. Jak wskazują niektóre badania ADHD, może być niejako związane z przebiegiem ciąży oraz porodu. Niektóre czynniki działające w życiu prenatalnym, mogą przyczynić się do zwiększenia ryzyka wystąpienia u dziecka deficytów uwagi, nadruchliwości, impulsywności. Udowodniono, że szczególnie niekorzystne jest silne działanie czynników stresogennych w ciągu dwóch początkowych miesięcy ciąży. ADHD występuje częściej u osób, które miały niską masę urodzeniową (szczególnie, gdy masa urodzeniowa wynosi mniej niż 1500g). Bardziej narażone na ADHD mogą być dzieci urodzone pomiędzy 34 a 37 tygodniem ciąży. Oczywiście wszystkie wymienione ty czynniki absolutnie nie mogą być uznawane za bezpośrednią przyczynę Nadpobudliwości.
7. W naszym społeczeństwie istnieje przeświadczenie, że dziecko :  „żywe”; „ruchliwe” to takie z ADHD. Niestety jak pokazują badania zaburzenie to jest diagnozowane zbyt łatwo. Lekarze nie biorą pod uwagę wszystkich kryteriów diagnostycznych jakie należy spełniać i przylepiają zdrowemu dziecku „łatkę” ADHD tylko dlatego że lubi być w ciągłym ruchu.
8. Bardzo istotne jest aby w terapii ADHD uczestniczyli także rodzice dziecka cierpiącego na to zaburzenie. Dzięki temu lepiej poznają jego zachowania- te pozytywne jak i negatywne, będą umieli je rozpoznać a co za tym idzie odpowiednio nagradzać lub karać. Dodatkowo takie spotkania dają rodzicom dodatkową wiedzę na temat ADHD, a także świadomość iż nie są sami ze swoimi problemami.

Mity na temat ADHD:

1. ADHD wynika ze złego wychowania – nic bardziej mylnego. ADHD jest wynikiem zaburzenia i czynniki a także środowisko wychowawcze nie powodują jego wystąpienia.
2. Zachowania jakimi cechują się dzieci z ADHD wynikają z ich złej woli – wielu ludzi uważa, że dzieci z ADHD mogą kontrolować swoje zachowanie- również to niewłaściwe, jednak nie jest to prawda. Dziecko z ADHD działa pod wpływem chwili i impulsu- „tu i teraz”. Nie liczy się z konsekwencjami swojego zachowanie, również tymi negatywnymi. Jednak w żadnym wypadku nie wynika to z jego złej woli a z zaburzenia na jakie cierpi.
3. Wystąpienie tylko jednego z objawów ADHD, pozwala już na jego zdiagnozowanie u dziecka – i właśnie to błędne przeświadczenie powoduje, że tak łatwo pomylić się z diagnozą. Żeby zaburzenie to została prawidłowo zdiagnozowane, wszystkie jego objawy muszą występować jednocześnie i utrzymywać się minimum pół roku, oraz wystąpić przed ukończeniem 7 roku życia.
4. ADHD, to schorzenie któremu nie towarzyszą już żadne inne zaburzenia – niestety nie. Bardzo często zdarza się tak, że dziecko cierpiące na ADHD równocześnie będzie miało problemy z: dysgrafią, dysortografią, dysleksją, dyskalkulią, co dodatkowo bardzo negatywnie wpływa na jego funkcjonowanie w szkole.
5. Dziecko z ADHD nie ma przyjaciół – prawdą, jest że zabawa z nadpobudliwym kolegą nie jest łatwa i nie wszystkie dzieci będą chciały się bawić z biegającym i krzyczącym kolegą. Jednak wcale to nie oznacza, że nadpobudliwe dzieci nie mają przyjaciół. Wręcz przeciwnie – niejednokrotnie nawiązują one przyjaźnie, które mogą trwać latami, a dzieci lubią ich towarzystwo.
6. Zdrowe rodzeństwo nie odczuwa obecności brata/ siostry z ADHD w domu – niestety nie. Odczuwa i to bardzo. Przy nadpobudliwym rodzeństwie ciężko w spokoju odrobić lekcje, poczytać książkę czy po prostu odpocząć. Wywołuje to złość i wrogie nastawienie. Dlatego ważne jest aby rodzice zapewnili zdrowemu dziecku odpowiednie warunki do nauki, a także wytłumaczyli nadpobudliwemu dziecku, jak bardzo ważna jest cudza prywatność oraz wyznaczyli pewne granice jakie dziecko z ADHD powinno zachowywać w domu.
7. Najlepszą metodą leczenia ADHD są leki – to nie prawda. Leki stosowane w ADHD niosą za sobą wiele skutków ubocznych szkodliwych dla prawidłowego funkcjonowania dziecka. Jak pokazują badania w naszym kraju leczenia ADHD sposobami farmakologicznymi nie cieszy się zbyt dużym zaufaniem rodziców. Cały czas stawiają oni na inne formy terapii. Leki są ciągle jedynie dodatkiem do innych pozafarmakologicznych metod terapii.
8. Dziecko z ADHD nie może uczyć się w normalnej szkole i klasie – funkcjonują takie opinie, jednak wynikają one z faktu, że klasy lekcyjne nie są w odpowiednim stopniu przygotowane do nauki dziecka z ADHD. Inną zaś kwestią jest tok lekcji, ławka w której siedzi nadpobudliwe dziecko. To wszystko trzeba dostosować do jego potrzeb.  Powinno ono siedzieć blisko nauczyciela, najlepiej w pierwszej ławce. W połowie lekcji powinna być robiona minutowa przerwa. Zadania domowe powinny być zadawane przed dzwonkiem na przerwę.  Tych kilka prostych zasad, bez problemu poprawiło by funkcjonowanie nadpobudliwego dziecka w szkole.