Czym jest zawał serca?

Zawał mięśnia sercowego, zwany też atakiem serca oznacza śmierć komórek mięśnia sercowego wskutek niedokrwienia (a co za tym idzie niedostatecznej ilości tlenu i składników odżywczych). Ma to znaczenie, gdyż serce kurczy się w ciągu minuty ok. 72 razy (w czasie wysiłku nawet 2x szybciej), tłocząc 5-7l krwi na minutę, mimo iż samo waży u dorosłego tylko ok. 300g. Średnio w ciągu życia przepompowuje 250 mln litrów krwi. Zawał rozpatrywany jest jako postać choroby niedokrwiennej serca, jest główną przyczyną śmierci w Europie, zabija częściej niż nowotwory.

Przyczyny zawału serca

Atak serca może być konsekwencją oderwania się blaszki miażdżycowej w świetle dużych naczyń krwionośnych, jej wędrówka z krwią do serca i zatkanie światła naczynia wieńcowego (zator tętnicy), prowadząc do martwicy, najczęściej lewej komory serca. 90% wszystkich zawałów następuje wskutek zakrzepu. Powstaje on w miejscu „osiadnięcia” blaszki miażdżycowej. Dodatkowo, gdy taka blaszka pęknie, uwalniają się substancje powodujące krzepnięcie krwi, dochodzi do zlepienia się płytek krwi i zamknięcia drożności naczynia. Pacjent odczuwa wówczas objawy dusznicy piersiowej. Problem niedrożności może narastać stopniowo, a może mieć też charakter ostry, na skutek skurczu tętnicy wieńcowej, jej stanu zapalnego, wskutek urazu oraz neuropochodnego zaburzenia krążenia. Rozległość martwicy zależy od stopnia odcięcia od dopływu krwi i czasu tej blokady.

Czynniki ryzyka wystąpienia zawału serca

Za podstawowe czynniki ryzyka ataku serca uważa się:

  • płeć (mężczyźni chorują częściej)

  • palenie papierosów

  • zaburzenia lipidowe, zaawansowana miażdżyca, złogi wewnątrznaczyniowe, zaburzenia cholesterolu LDL i HDL

  • stres

  • cukrzyca

  • brak regularnego wysiłku fizycznego

  • niewłaściwa dieta, za dużo węglowodanów i tłuszczów, za mało warzyw, owoców, wody, NNKT

  • starszy wiek

  • uwarunkowania genetyczne

  • nadciśnienie

  • marskość wątroby

  • otyłość brzuszna

  • kardiomiopatia po lekach sterydowych (przerost mięśnia sercowego)

  • niedobór witaminy B ( kwasu foliowego)

  • wzrost ilości moczanów w organizmie

  • zaburzenia immunologiczne.

Kiedy należy się niepokoić ?

Za pierwsze, podstawowe objawy ataku serca uważa się:

  • ból zlokalizowany w klatce piersiowej, utrzymujący się powyżej 30 minut (jeśli trwa krócej, kilka minut, najczęściej jest to ból wieńcowy, objaw choroby niedokrwiennej serca)

  • ból o charakterze rozlanym (ciężko określić co dokładnie boli)

  • uczucie duszenia, dławienia w klatce piersiowej

  • promieniowanie bólu na rękę lewą, ramiona, żuchwę, górną część brzucha

  • nudności

  • zlewny pot

  • zdenerwowanie i strach przed śmiercią, panika.

Z czasem objawy nasilają się, dochodzą nowe symptomy:

  • temperatura ok. 38,5oC

  • ruchliwość

  • mdłości i wymioty

  • przyspieszone bicie serca

  • osłabienie

  • zawroty głowy

  • bladość

  • wzmożona potliwość

  • zasinienie rąk, warg, stóp

  • obniżenie ciśnienia.

Powikłania ataku serca

  • zaburzenia rytmu serca, zaburzenia przewodnictwa przedsionkowo-komorowego (20-35%)
  • migotanie komór (8%)
  • zaburzenia nadkomorowe (50%)
  • niewydolność serca
  • wstrząs kardiogenny
  • obrzęk płuc (niewydolność krążenia prowadzi do zastoju krwi w płucach)
  • niedomykalność zastawki dwudzielnej
  • pękanie przegrody i ściany serca
  • powikłania zakrzepowo-zatorowe
  • tętniak ściany lewej komory serca
  • przebudowa (remodeling) mięśnia sercowego
  • udar mózgu
  • zakrzepica żył głębokich.

Jakie są szanse na wyleczenie?

Skala zniszczeń zależy od czasu, w ciągu którego pacjent trafił do szpitala od momentu pierwszych objawów. Wiadome jest, że im szybciej je rozpoznano i rozpoczęto hospitalizację, tym większa szansa na pełne wyleczenia pacjenta. Możliwe jest przeprowadzenie zabiegu przywrócenia drożności naczynia, jeśli tylko ten czas waha się od 3 do 6 godzin. Zakłada się do tętnicy cieniutką rurkę, którą poszerza się specjalnym balonikiem. Tam gdzie naczynie uszkodziła blaszka miażdżycowa instaluje się stent (struktura o charakterze siateczki). Jeśli nie jest to możliwe, podaje się leki przeciwzakrzepowe. Na oddziale podaje się też profilaktycznie tlen i leki przeciwbólowe. Niestety po 12 godzinach od pojawienia się pierwszych objawów niewiele można zrobić, zazwyczaj kończy się to śmiercią.

Ważnym elementem terapii jest rehabilitacja pozawałowa. Polega ona na regulacji pracy serca, wyrównaniu ciśnienia tętniczego, kontroli powstałych zakrzepów i ich rozpuszczanie, wprowadzenie specjalnego schematu leczenia antykoagulacyjnego.

Przeszkala się także pacjenta o konieczności zmiany trybu życia na zdrowszy, pod względem diety, ruchu fizycznego i nałogów. Większość osób jest w stanie powrócić do pracy zawodowej już w 3 miesiące po przebytym zawale.


Informacje o artykule
Kategorie:

Wyraź swoją opinię o tym artykule
BEZWARTOŚCIOWYPOMÓGŁ MI +1 (1)