+1 (3)
Częstotliwość oddawania stolca to cecha indywidualna, niektórzy robią to częściej (3 razy dziennie), inni rzadziej (5-7 razy w tygodniu). O zaparciach mówimy, kiedy wypróżnianie następuje rzadziej niż trzy razy w tygodniu oraz występuje trudność podczas tej czynności.
Przyczyny zaparć
- Czynnościowe:
- styl życia (mało ruchu, siedzący tryb życia, stres)
- nieprawidłowe odżywianie (za mało błonnika i płynów w diecie, za dużo słodyczy i tłuszczy zwierzęcych, nieregularne posiłki)
- objaw konkretnej choroby (np. niedoczynność tarczycy, choroby przemiany materii, schorzenia neurologiczne)
- Organiczne:
- zwężenie jelita grubego (np. przez nowotwór, wrzody)
- ucisk z zewnątrz (np. mięśniaki macicy)
- Leki:
- nadużywanie środków przeczyszczających – powoduje, że uzależniamy się od nich, jelito się rozleniwia i nie potrafimy się sami normalnie wypróżnić, ponieważ naturalna perystaltyka jelit zostaje zaburzona.
- lekarstwa stosowane w różnych chorobach, które powodują spowolnienie perystaltyki jelit (np. leki przeciwdepresyjne, preparaty żelaza, leki uspokajające, preparaty stosowane w kolce nerkowej lub żółciowej, leki przeciwbólowe)
Zalecenia żywieniowe
W przypadku przyczyn organicznych, konieczny jest kontakt z lekarzem i wdrożenie odpowiedniego leczenia.
W przyczynach czynnościowych, które są spowodowane przez nieodpowiednie żywienie i styl życia często wystarcza wprowadzenie odpowiedniej diety bogatej w błonnik, zwiększenie ilości płynów i aktywność fizyczna, aby poradzić sobie z problemami zaparć.
Błonnik i płyny
Przede wszystkim należy zwiększyć ilość błonnika w diecie. Znajdziemy go w produktach zbożowych z pełnego przemiału (grube kasze, pieczywo razowe, otręby) oraz w warzywach i owocach (maliny, truskawki, śliwki i morele suszone, figi). Mają one zdolności wiązania wody w jelitach, dlatego tak ważne jest zwiększenie spożycia płynów w ciągu dnia (około 2 litrów dziennie).
Fiki zawierają dużą ilość błonnika
W trakcie spożywania produktów obfitujących w błonnik bardzo ważne jest, aby pamiętać o piciu większej ilości płynów – najlepiej wody mineralnej niegazowanej. Dla przykładu 100g jabłek powoduje związanie 70g wody, a 100g otrębów pszennych aż 450g. Powoduje to zmiękczenie i zwiększenie objętości mas kałowych, co prowadzi do łatwiejszego wypróżnienia. W przypadku niedostatecznej podaży wody – przy dużym udziale błonnika w diecie – stolec staje się suchy i możemy sobie jeszcze bardziej zaszkodzić, dlatego tak istotne jest zwiększenie podaży płynów.
Wiele produktów bogatych w błonnik powoduje wzdęcia i uczucie pełności, przez co dobrze jest wprowadzać go do jadłospisu stopniowo. Organizm musi się do niego najzwyczajniej przyzwyczaić, szczególnie jeśli wcześniej spożywaliśmy go mało.
Fermentowane produkty mleczne
Na łatwiejsze wypróżnienia dobrze działają także fermentowane produkty mleczne – kefir, maślanka, jogurt. Dostarczają one kwasu mlekowego, przez co hamują procesy gnilne w jelitach oraz wpływają na budowę korzystnej flory bakteryjnej w układzie pokarmowym.
Produkty mające działanie zapierające
Należy natomiast unikać produktów przetworzonych bogatych w cukry proste (słodycze, czekolady, ciastka, ciasta, pszenne bułki, biały ryż) oraz tłuszcz zwierzęcy (tłuste mięsa). Takie jedzenie nie dostarcza wartościowych składników odżywczych dla organizmu oraz wzmaga zatwardzenie przez co trudniej się wypróżnić.
Aktywność fizyczna
Wysiłek, powoduje zwiększenie przemiany materii, co prowadzi do szybszej perystaltyki jelit i pasażu masy pokarmowej, co ułatwia defekację (wypróżnienie).
Wysiłek, powoduje zwiększenie przemiany materii, co prowadzi do szybszej perystaltyki jelit i pasażu masy pokarmowej, co ułatwia defekację
W leczeniu zaparć bardzo korzystne jest włączenie regularnej aktywności fizycznej.
Konsekwencje zaparć
Zbyt rzadkie wypróżnianie, w konsekwencji może prowadzić do wielu groźnych chorób takich jak hemoroidy czy rak jelita grubego. Dodatkowo, długo przebywające masy kałowe w jelitach powodują kontakt toksyn ze ściankami jelit i ich przemieszczanie do krwi. Takie osoby mogą mieć problemy z cerą, być ospałe, osłabione lub rozdrażnione.
Jeśli mamy problemy z wypróżnianiem, nie należy go bagatelizować tylko wprowadzić odpowiednią dietę i aktywność fizyczną. W przypadku, gdy te sposoby nie pomogą powinniśmy udać się do lekarza.
