Dieta, bogata we wszystkie niezbędne składniki odżywcze, jest podstawowym aspektem wpływającym na zdrowie organizmu człowieka. Wymaga to jednak jej odpowiedniego zbilansowania, zgodnego ze stylem życia prowadzonym przez konkretną osobę. Co więc oznacza pojęcie zbilansowanej diety? Aby nakreślić istotę i znaczenie tej kwestii, Rada Promocji Zdrowego Żywienia 1998 roku opracowała Złotą Kartę Żywienia, w które zawarto wskazówki dotyczące prawidłowego odżywiania.

 

Co oznacza zdrowa i zbilansowana dieta?

Zdrowie organizmu człowieka jest uzależniona od wielu czynników, w tym prawidłowego odżywia. Odpowiednia dieta może w sposób znaczący wpłynąć zarówno na ogólne samopoczucie człowieka, stan jego zdrowia, jak i zapobiec rozwojowi chorób. Jak zatem powinna wyglądać zdrowa i dobrze zbilansowana dieta?

Istotą, w kwestii zdrowego odżywania, jest racjonalny i przemyślany wybór produktów, jakie człowiek spożywa. Ważne, by były to produkty, które poza kaloriami, będą dostarczały organizmowi wszystkich składników odżywczych, niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania w życiu codziennym.

Jak zalecenia znajdują się w Złotej Karcie Żywienia?

W Złotej Karcie Żywienia zawarto kilka ogólnych wskazówek, które mają ułatwić poprawne zbilansowanie swojej diety. Zalecenia te dotyczą:

  • regularnego spożywania posiłków o odpowiednich porach,
  • spożywania produktów bogatych w składniki odżywcze,
  • jedzenia przynajmniej trzech posiłków dziennie,
  • niepomijania spożywania śniadania,
  • spożywania niewielkich przekąsek pomiędzy poszczególnymi posiłkami, takich jak warzywa, owoce i jogurty,
  • spożywania ostatniego posiłku przynajmniej na dwie godziny przed snem;

Co to jest piramida żywienia?

Rozwiązaniem pomocny w umiejętnym planowaniu swojej diety jest, skonstruowana przez dietetyka, piramida żywienia, która w sposób wizualny przedstawia, w jaki sposób należy się odżywiać. Jej podstawę stanowi systematyczna kontrola masy ciała oraz regularna aktywność fizyczna, które istotnie przekładają się na dobre samopoczucie i zdrowie. Dalej, przedstawia ona konkretne produkty. Na dole piramidy znajdują się te, które powinny stanowić podstawę diety, natomiast na górze te, których spożycie należy ograniczać.

Niniejsza piramida przedstawia się następująco (od produktów, które należy spożywać, po te, które należy ograniczać):

  • produkty pełnoziarniste,
  • oleje roślinne,
  • warzywa i owoce,
  • ryby, drób i jaja,
  • orzechy i warzywa strączkowe,
  • produkty mleczne,
  • czerwone mięso i masło,
  • biały chleb, biały ryż, słodycze (w małych ilościach bądź w ogóle),
  • alkohol;

Jak odpowiednio zbilansować dietę?

W zbilansowanej diecie podstawą są więc przede wszystkim produkty pełnoziarniste oraz warzywa i owoce.

W zbilansowanej diecie podstawą są więc przede wszystkim produkty pełnoziarniste oraz warzywa i owoce

W zbilansowanej diecie podstawą są więc przede wszystkim produkty pełnoziarniste oraz warzywa i owoce

Produkty zbożowe

Produkty zbożowe, takie jak ciemne pieczywo, ryż, makaron, płatki lub kasza, są przede wszystkim źródłem węglowodanów złożonych, które dostarczają organizmowi energii i są niezbędne do normalnego funkcjonowania. W tego rodzaju produktach znajdują się również duże ilości białka, będącego głównym materiałem budulcowym, a także witaminy B1, która bierze udział w przemianach węglowodanów, i witaminy B6, odpowiedzialnej za prawidłowe działanie układu nerwowego i produkcje czerwonych krwinek. Ponadto, znajdują się w nich także duże pokłady błonnika pokarmowego, żelaza, magnezu, miedzi i cynku.

Warzywa i owoce

Z kolei warzywa i owoce to podstawowe źródło witamin, składników mineralnych oraz błonnika pokarmowego. Co więcej, są również niskokaloryczne i zaspokajają zapotrzebowanie organizmu człowieka na witaminę C oraz beta-karoten, który jest przeciwutleniaczem, zapobiegającym rozwojowi miażdżycy oraz chorób nowotworowych. Dlatego też, zaleca się, aby owoce i warzywa były składnikiem każdego posiłku oraz stanowiły przekąskę pomiędzy głównymi posiłkami.

Pozostałe zalecane produkty

Ponadto, dla zdrowia organizmu niezbędne jest dostarczenie również innych składników odżywczych, które znajdują się w:

  • chudym mleku oraz przetworach mlecznych, bogatych w wapń, białko pokarmowe, witaminę B2 i witaminę D, zapobiegającą osteoporozie i łamliwości kości,
  • roślinach strączkowych (grochu, fasoli), mięsie i rybach, bogatych w pełnowartościowe białko oraz witaminy z grupy B (B1, B2, B6, PP, B12),
  • rybach morskich, bogatych w nienasycone kwasy tłuszczowe, w tym kwas omega-3, przeciwdziałający rozwojowi miażdżycy, oraz jod, selen, fosfor, magnez, wapń, fluor, potas, witaminę A i witaminę D,
  • olejach roślinnych, bogatych w nienasycone kwasy tłuszczowe i witaminę E. Nienasycone kwasy tłuszczowe są niezwykle ważne w diecie przede wszystkim z tego względu, iż organizm nie w stanie ich samemu syntezować, przez co muszą być dostarczane wraz z pożywieniem. Zaleca się spożywania jednej łyżki stołowej oleju lub oliwy z oliwek w tygodniu.

Zasady zdrowego odżywiania mają stanowić wskazówkę dla każdej osoby dorosłej, jak, w odpowiedni sposób, konstruować swój jadłospis. Odpowiednio zbilansowana dieta istotnie wpływa bowiem na sposób funkcjonowania organizmu człowieka i jest podstawą zdrowia oraz dobrego samopoczucia.

Zbilansowana dieta, czyli jaka?, 5.0 out of 5 based on 1 rating

Informacje o artykule
Kategorie:

Wyraź swoją opinię o tym artykule
BEZWARTOŚCIOWYPOMÓGŁ MI -1 (1)